Rievdadusat njoammunsuodjaleami doaibmabijuin mat gustojit guovvamánu 12. beaivvi 2022, dii. 10 rájes

Bajit dási njoammunsuodjaleami rávvagat álbmogii

• Doala buori giehta- ja gossanhygiena
• Čuovo boahkuhanprográmma
• Váldde iskosa jus leat dávdamearkkat. Ii leat šat dárbbašlaš váldit alddát iskosa jus eai leat dávdamearkkat.
• Jus koronaiskkus lea positiiva ávžžuhuvvo ahte rávis olbmot bissot ruovttus njeallje beaivvi.
• Váldde oktavuođa doaktáriin jus fuolastuvat iežat dearvvašvuođa dahje iežat máná geažil.

Rávvagat várrajoavkkuide ja sidjiide geat eai leat boahkuhuvvon

• Jus lea várra ahte don buohccát bahuid koronanjoammuma dihte, de fertet ieš árvvoštallat njoammunvára ja vára buohccát bahuid oktavuođadárbbu ektui earáiguin. Dát guoská maiddái sidjiide geat eai leat boahkuhuvvon. 
• Jus lea alla várra ahte don buohccát bahuid, de berret don ráđđádallat iežat doaktáriin dan birra berret go gáhttet iežat áigodagaid go lea olu njoammun.
• Eambbo koronadávdda várrajoavkkuid birra helsenorge.no neahttasiiddus

Gaska ja sosiála oktavuohta

• Ii leat šat obbalaš ráva doallat mehtera gaskka servodagas.
• Jus dus leat aiddo čuožžilan dávdamearkkat vuoiŋŋahagas, de berret doallat gaskka earáide, earenoamážit várrajoavkkuid olbmuide.
• Go lea ná alla njoammun go dál, berrejit joavkkut main ain lea várra buohccát bahuid, ráddjet man olu lagas oktavuođat sis leat.

Njálbmesuodji

• Ii leat šat geatnegahtton atnit njálbmesuoji.
• Jus leat leamaš lahkalaga várrajoavkkuid olbmuiguin ja jus dus leat dávdamearkkat vuoiŋŋahagas dahje nuorvu, de berret don atnit njálbmesuoji. Geahča geat gullet várrajoavkkuide helsenorge.no neahttasiiddus  
• Jus leat várrajoavkkus dahje it leat boahkuhuvvon, de berret don atnit njálbmesuoji go leat olbmuid siste áigodagaid go lea olu njoammun, jus lea váttis doallat gaskka earáide.

Iskan

• Jus dus leat áiddo čuožžilan dávdamearkkat vuoiŋŋahagas berret iskkahit leago dus koronadávda.
• Jus dus eai leat dávdamearkkat ja ásat ovttas njoammuduvvon olbmuin , it dárbbaš váldit iskosa alddát.
• Jus ruovttus váldon iešiskkus lea positiiva, de berret don registreret dan gieldda njoammunguorrama vuogádahkii. Positiiva iešiskkus ii registrerejuvvo helsenorge.no neahttasiidui, iige oidno koronasertifikáhtas.
• Jus it leat ollásit boahkuhuvvon, jus dus ovdamearkka dihte váilu ođasmahttinboahku, de berret don váldit ođđa iskosa iskanstašuvnnas duođaštan dihte dan positiiva iešiskosa.
• Sii geat leat ožžon ođasmahttinboahku (booster) dahje leat vuođđoboahkuhuvvon ja maŋŋil buohcan koronain dan maŋemus 3 mánu eai dárbbaš váldit duođaštaniskosa.

Isolašuvdna

• Jus dutnje lea korona njommon ii leat šat gáibádus ahte fertet isoleret iežat.
• Jus dus lea duođaštuvvon koronanjoammun de beret bissut ruovttus 4 jándora dan rájes go dávdamearkkat álge dássážii go ii leat šat leamaš feber jándorii. Doala gaskka earáide ruovttus ja ane njálbmesuoji.
• Mánát vuođđoskuvlaagis ja nuorabut, eai dárbbaš šat bissut ruovttus njeallje jándora jus korona njoammu. Dát mánát galget dušše bissut ruovttus jus leat buohccit ja sáhttet mannat skuvlii dahje mánáidgárdái jus ii leat leamaš feber 24 diibmui.  

Njoammunguorran

• Jus dutnje lea njommon korona it dárbbaš šat dieđihit njoammuma iežat lagasoktavuođaide.

Skuvllat mánáidgárddit ja SÁO

• Skuvllat, mánáidgárddit ja SÁO sáhttet doaimmahuvvot nugo dábálaččat ja čuovvut bajit dási njoammunsuodjaleami rávvagiid álbmogii.
• Ii leat šat geatnegahtton ahte doaibma galgá leat njoammunfágalaččat dohkálaš covid-19-láhkanjuolggadusa mielde. 

Universitehtat, allaskuvllat ja fágaskuvllat

• Universitehtat, allaskuvllat ja fágaskuvllat sáhttet doaimmahuvvot nugo dábálaččat ja čuovvut álbmoga bajit dási njoammunsuodjaleami rávvagiid álbmogii.
• Ii leat šat geatnegahtton ahte doaibma galgá leat njoammufágalaččat dohkálaš covid-19-láhkanjuolggadusa mielde. 

Bargoeallin

• Bargoeallin sáhttá doaimmahuvvot dábálaččat ja čuovvut bajit dási  njoammunsuodjaleami rávvagiid álbmogii.
• Bargoaddit fertejit ieža árvvoštallat iežaset dárbbuid eastadit njoammuma ja mearridit njuolggadusaid bargiidasaset. Lea deaŧalaš láhčit dilálašvuođa bargosajiin addit várrajoavkkuide dárbbašlaš heivehanmuni.

Doalut ja čoahkkaneamit

• Lágideaddji sáhttá doaimmahit nugo dábálaččat ja čuovvut njoammunsuodjaleami bajit dási rávvagiid álbmogii.
• Ii leat šat gáibádus lágideddjiide doaluid ja čoahkkanemiid sturrodahkii. Ii leat šat gáibádus láhčit oasseváldiidege vejolašvuođa doallat gaskka.  
• Ii leat šat gáibádus ahte doaibma galgá leat njoammunfágalaččat dohkálaš covid-19-láhkanjuolggadusa mielde.

Njoammunfágalaš dohkálaš doaibma

• Ráđđehus heaittiha gáibádusa girjerádjosiid, museaid, bingohállaid, bowlinghállaid, vuojadanhállaid, vuojadanbáikkiid, sparusttegiid, hoteallabasseaŋŋaid, lášmmohallan- guovddážiid, gávpeguovddážiid, gávppiid, gálvomárkaniid, gaskaboddosaš márkaniid, lustopárkkaid, lekelánddaid, spillenhállaid ja sullasaččaid doaibma galgá leat njoammunfágalaččat dohkálaš jus galget beassat doallat rabas.
• Dat sáhttet doaimmahuvvot nugo dábálaččat ja čuovvut bajit dási rávvagiid njoammuma eastadeami ektui álbmogii.

Mátkkošteapmi

• Ráđđehus lea heaittihan láhkanjuolggadusas addon gáibádusaid mátkkoštit Norgii. Dál gustojit dat dábálaš njoammunsuodjaleami rávvagat, nugo ovdamearkka dihte váldit iskosa  jus leat dávdamearkkat.
• Ii leat vuos dábálaš dilli olu riikkain, olu riikkain leat garra gáržžideamit ja doaibmabijut eastadit njoammuma sidjiide geat áigot mátkkoštit dohko. 

Leat ain earenoamáš gáibádusat ruoktot ovdan mátkkiide Svalbárdii

• Gáibiduvvo ain iskkus ovdal go mátkkošta Svalbárdii. Sii geat besset dan gáibádusas leat sii geat sáhttet duođaštit ahte ásset bissovaččat Svalbárddas dahje ahte leat ollásit boahkuhuvvon dahje buohcan koronadávddain.
• Buohkat geat bohtet Svalbárdii galget ain váldit covid-19 iskosa ovdal go 24 diimmu leat gollan maŋŋil go bohte.